Προσπαθείτε να χάσετε κιλά αλλά δεν τα καταφέρνετε; Προσέχετε για ένα χρονικό διάστημα την διατροφή σας κι έπειτα πάλι πέφτετε με τα "μούτρα" στο φαγητό; Αυτό μπορεί να συμβαίνει γιατί είστε... εθισμένοι στο φαγητό. Ο δρ. Marc Hyman στο βιβλίο του "Ιδανικό βάρος" από τις εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ, εξετάζει τους παράγοντες για την απόκτηση ευεξίας όπως είναι η διατροφή, ο μεταβολισμός, η πέψη και άλλα, παρουσιάζοντας ένα πρόγραμμα 6 εβδομάδων. Μάλιστα, μέσα στο βιβλίο αυτό, βρήκαμε και το καταπληκτικό τεστ για να κάνετε και ν΄ανακαλύψετε μήπως είστε εθισμένοι στο φαγητό, αν λαχταράτε ζάχαρη και επεξεγρασμένους υδατάνθρακες!
Όλοι γνωρίζουν ότι η επιδηµία της παχυσαρκίας είναι ζήτηµα προσωπικής ευθύνης. Οι άνθρωποι πρέπει να έχουν περισσότερο αυτοέλεγχο. Πρέπει να αποφεύγουν την πολυφαγία και να µειώνουν την κατανάλωση γλυκών ροφηµάτων και επεξεργασµένων τροφών. Δεν υπάρχουν καλές και κακές τροφές· είναι όλα µε µέτρο. Σωστά; Αυτό ακούγεται καλό στη θεωρία, µόνο που… Νέες ανακαλύψεις στην επιστήµη δείχνουν ότι οι επεξεργασµένες –πλούσιες σε ζάχαρη, λίπη και αλάτι– τροφές που κατασκευάζονται στα εργοστάσια αντί να προέρχονται απευθείας από τη φύση είναι βιολογικά εθιστικές.
Θυµάστε µια διαφήµιση για πατατάκια που έλεγε ότι «µετά το ποπ δεν έχει στοπ»; Πάω στοίχηµα ότι δεν θα φανταζόσασταν ποτέ µια αντίστοιχη για µπρόκολο ή µήλα. Κανείς δεν τρώει υπερβολικά τέτοιες τροφές. Ωστόσο, εύκολα φανταζόµαστε ένα βουνό πατατάκια, µια ολόκληρη σακούλα µπισκότα ή έναν κουβά παγωτό να εξαφανίζονται γρήγορα και ασυνείδητα. Το µπρόκολο δεν είναι εθιστικό, αλλά τα πατατάκια, τα µπισκότα, το παγωτό και τα αναψυκτικά είναι εξίσου εθιστικά µε τα φάρµακα και τα ναρκωτικά.
Υπάρχουν συγκεκριµένοι βιολογικοί µηχανισµοί που καθοδηγούν την εθιστική συµπεριφορά. Κανείς δεν επιλέγει να γίνει ηρωινοµανής, κοκαϊνοµανής ή µέθυσος. Όπως κανείς δεν επιλέγει να εθιστεί στο φαγητό.
Αυτές οι συµπεριφορές προκύπτουν από πρωτόγονα νευροχηµικά κέντρα ανταµοιβής στον εγκέφαλο που υπερνικούν τη δύναµη της θέλησης και, στην περίπτωση του εθισµού στο φαγητό, υπερνικούν τα συνηθισµένα σήµατα του οργανισµού που ελέγχουν την πείνα.
Γιατί είναι τόσο δύσκολο για τους παχύσαρκους να χάσουν βάρος παρά το κοινωνικό στίγµα, παρά τις συνέπειες στην υγεία, όπως η υπέρταση, ο διαβήτης, η καρδιοπάθεια, η αρθρίτιδα, ακόµα και ο καρκίνος, και παρά την έντονη επιθυµία τους να αδυνατίσουν; Δεν είναι επειδή θέλουν να είναι χοντροί.
Είναι επειδή στις περισσότερες περιπτώσεις, ορισµένα είδη τροφών –οι επεξεργασµένες τροφές κατασκευασµένες µε ζάχαρη, λίπη και αλάτι, συνδυασµένες µε τρόπους που η βιοµηχανία των τροφών κρατά κρυφούς– είναι εθιστικά. Είµαστε βιολογικά σχεδιασµένοι να λαχταράµε αυτές τις τροφές και να τρώµε όσο περισσότερες από αυτές µπορούµε.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: XAΛΑΡΩΣΗ ΣΤΟ ΣΩΜΑ - 5 ΦΥΣΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
ΕΙΣΤΕ ΕΘΙΣΜΕΝΟΙ;
Παρόλο που κάποιοι από εµάς µπορεί να έχουµε γενετική προδιάθεση στις εθιστικές ιδιότητες των τροφών (ή την ηρωίνη ή το αλκοόλ), αν εξετάσετε τη δική σας συµπεριφορά και τη σχέση σας µε τη ζάχαρη συγκεκριµένα, πιθανόν θα διαπιστώσετε ότι η συµπεριφορά σας απέναντι στη ζάχαρη δείχνει το γιατί δεν µπορείτε να ελέγξετε τη διαβητο-παχυσαρκία σας. Χρησιµοποιήστε την παρακάτω κλίµακα, που δηµιούργησαν ερευνητές του Κέντρου Ρουντ του Πανεπιστηµίου Γέιλ για την Πολιτική των Τροφών και την Παχυσαρκία, για να µάθετε αν έχετε εθισµό στο φαγητό.
Αν η βαθµολογία σας είναι πάνω από 3 ή απαντήσατε ναι σε πάνω από δύο ερωτήσεις, ίσως είστε εθισµένοι στις τροφές.
Με βάση αυτά τα ψυχολογικά κριτήρια και τις νέες νευρολογικές έρευνες, πολλοί από µας, καθώς επίσης και τα περισσότερα παχύσαρκα παιδιά, είναι «εθισµένοι» στα βιοµηχανικά τρόφιµα. Ας δούµε µερικά από τα επιστηµονικά ευρήµατα που επιβεβαιώνουν ότι µια τροφή µπορεί να είναι πράγµατι εθιστική.
1. Η ζάχαρη διεγείρει την ευχαρίστηση του εγκεφάλου ή τα κέντρα ανταµοιβής µέσω του νευροδιαβιβαστή ντοπαµίνη ακριβώς όπως και άλλα εθιστικά ναρκωτικά.
2. Οι τοµογραφίες του εγκεφάλου (ΡΕΤ) δείχνουν ότι οι πλούσιες σε ζάχαρη και λίπη τροφές λειτουργούν ακριβώς όπως η ηρωίνη, το όπιο ή η µορφίνη στον εγκέφαλο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: 10 ΑΛΛΑΓΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΧΑΣΕΙΣ ΓΡΗΓΟΡΑ ΚΙΛΑ
Τεστ: Μήπως είστε "εθισμένοι" στο φαγητό;
Κυκλώστε τον αριθµό που ταιριάζει καλύτερα στη συµπεριφορά σας: 0 = ποτέ, 1 = µία φορά τον µήνα, 2 = δύο µε τέσσερις φορές τον µήνα, 3 = δύο µε τρεις φορές την εβδοµάδα και
4 = συνεχώς.
1. Διαπιστώνω ότι όταν αρχίζω να τρώω ορισµένες τροφές, καταλήγω να φάω πολύ περισσότερο από όσο είχα σκοπό.
1 2 3 4
2. Διαπιστώνω ότι συνεχίζω να τρώω ορισµένες τροφές παρόλο που δεν πεινάω άλλο.
1 2 3 4
3. Το να µην τρώω ορισµένες τροφές ή το να µειώσω κάποια είδη τροφών µε κάνει να ανησυχώ.
1 2 3 4
4. Διαπιστώνω ότι όταν δεν έχω ορισµένες τροφές, θα βγω από τον δρόµο µου να τις αποκτήσω. Για παράδειγµα, θα πάω στο µαγαζί να αγοράσω τροφές παρόλο που έχω άλλες στο σπίτι.
1 2 3 4
5. Υπάρχουν φορές που έχω καταναλώσει τροφές τόσο συχνά ή σε τέτοια ποσότητα που κατέληξα να τρώω αντί να δουλεύω, να περνώ χρόνο µε την οικογένεια και τους φίλους µου ή να πηγαίνω σε άλλες δραστηριότητες που απολαµβάνω.
1 2 3 4
6. Είχα συµπτώµατα στέρησης, όπως νεύρα, άγχος, ή άλλα σωµατικά συµπτώµατα όταν µείωσα ή σταµάτησα να τρώω ορισµένες τροφές. (Μην υπολογίσετε τα συµπτώµατα που προκαλούνται από τη διακοπή της καφεΐνης.)
1 2 3 4
7. Έχω καταναλώσει ορισµένες τροφές για να εµποδίσω συναισθήµατα άγχους, νεύρων ή άλλων σωµατικών συµπτωµάτων που εµφανίζονταν. (Μην υπολογίσετε τα συµπτώµατα που προκαλούνται από τη διακοπή της καφεΐνης.)
1 2 3 4
8. Η συµπεριφορά µου σε σχέση µε το φαγητό µου προκαλεί µεγάλη θλίψη.
1 2 3 4
9. Διαπιστώνω σηµαντικά προβλήµατα στην ικανότητά µου να λειτουργώ αποτελεσµατικά (στην καθηµερινότητα, στη δουλειά/στο σχολείο, στις κοινωνικές δραστηριότητες, τις οικογενειακές δραστηριότητες, στα προβλήµατα υγείας) λόγω του φαγητού και της υπερφαγίας.
1 2 3 4
ΤΟΥΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥΣ 12 ΜΗΝΕΣ
10. Η κατανάλωση φαγητού µου έχει προκαλέσει σηµαντικά ψυχολογικά προβλήµατα, όπως κατάθλιψη, άγχος, αυτολύπηση ή ενοχές.
0 ΟΧΙ
1 ΝΑΙ
11. Η κατανάλωση φαγητού µου έχει προκαλέσει σηµαντικά σωµατικά προβλήµατα ή έχει επιδεινώσει κάποια.
0 ΟΧΙ
1 ΝΑΙ
12. Με τον καιρό, διαπίστωσα ότι πρέπει να τρώω όλο και περισσότερο για να παίρνω το συναίσθηµα που θέλω, όπως το να µειώνω τα αρνητικά συναισθήµατα ή να αυξάνω την απόλαυση.
0 ΟΧΙ
1 ΝΑΙ
13. Έχω προσπαθήσει να κόψω ή να µειώσω ορισµένες τροφές.
0 ΟΧΙ
1 ΝΑΙ
Σύνολο
Στο βιβλίο Ιδανικό βάρος, "Ενεργοποιήστε τον μεταβολισμό σας με ένα σχέδιο δράσης 6 εβδομάδων" θα βρείτε ερωτηματολόγια, τρόπους μείωσης του στρες, πρόγραμμα γευμάτων και πολλά άλλα. Για περισσότερα κάντε κλικ εδώ!
Photo- Becca Tapert via unsplash
Μπες στη μεγάλη παρέα του womannow.gr για να παίρνεις έμπνευση και ιδέες για μια ακόμη πιο όμορφη ζωή. Τι λες θα μας ακολουθήσεις στο facebook και στο instagram;
