Πολύ συχνά ακούμε γονείς να μιλούν για τα παιδιά τους, τα οποία δεν μπορούν να συγκεντρωθούν στο σχολείο ή ακόμα και στο νηπιαγωγείο, χαρακτηρίζοντάς τα τεμπέλικα, επιπόλαια ή αεικίνητα. Πώς όμως ταιριάζει ο χαρακτηρισμός «τεμπέλης»
σε ένα παιδί που δεν κάθεται στιγμή ήσυχο;
Μήπως πρέπει να σκεφτούμε αν αυτά τα συμπτώματα και η δυσκολία του να οργανωθεί και να ολοκληρώσει τη μελέτη του στο σπίτι, κρύβουν μια πραγματική δυσκολία του παιδιού που ονομάζεται "Διάσπαση Προσοχής"; Τα περισσότερα παιδιά με διάσπαση προσοχής έχουν δυσκολία συγκέντρωσης, παρορμητικότητα και σε κάποιες περιπτώσεις υπερκινητικότητα και είναι πολύ πιθανό να εμφανίσουν μαθησιακές δυσκολίες συνήθως σοβαρού βαθμού αν αυτή δεν διαγνωσθεί και μείνουν χωρίς βοήθεια.
Ποια είναι τα αίτια της ΔΕΠ-Υ;
Τα αίτια της πρωτογενούς διάσπασης προσοχής είναι πάντοτε βιολογικά, νευρολογικά και συχνά κληρονομικά. Είναι συχνότερη στα αγόρια σε σχέση με τα κορίτσια (4 αγόρια προς 1 κορίτσι) διεθνώς. Ψυχολογικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορούν να βελτιώσουν ή να χειροτερέψουν την κατάσταση αλλά ποτέ να προκαλέσουν την πρωτογενή διάσπαση προσοχής ή την υπερκινητικότητα.
Η ύπαρξη της ΔΕΠ-Υ ανιχνεύεται συνήθως με την είσοδο του παιδιού στο σχολείο, επειδή τότε εμφανίζονται κάποιες συνοδευτικές δυσκολίες όπως οι μαθησιακές και κάποια προβλήματα συμπεριφοράς. Η ένταξη του παιδιού στη σχολική τάξη απαιτεί από το παιδί να ακολουθεί κανόνες και να αναστέλλει την παρορμητικότητά του. Αν το παιδί δυσκολεύεται να ανταποκριθεί ικανοποιητικά στις απαιτήσεις του σχολείου τότε αρχίζει να βιώνει συναισθήματα αποτυχίας και συνεχή αρνητική κριτική των ενηλίκων.
Επίσης, συχνά το παιδί δυσκολεύεται να γίνει αποδεκτό από την ομάδα συνομηλίκων και συχνά υποφέρει από χαμηλή αυτοεκτίμηση ως συνέπεια της κατάστασής του.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: 8 ΛΑΘΗ ΠΕΙΘΑΡΧΙΑΣ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ
Ποια είναι τα συμπτώματα της ελλειμματικής προσοχής;
- Το παιδί δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί για αρκετό χρόνο σε μια δραστηριότητα ώστε να την ολοκληρώσει και συχνά κάνει λάθη απροσεξίας στην σχολική του εργασία ή σε άλλες δραστηριότητες.
- Είναι αφηρημένο, φαίνεται ότι χαζεύει και δεν ακούει.
- Ξεχνά ή χάνει τα πράγματά του.
- Δυσκολεύεται να ακολουθήσει οδηγίες.
- Η προσοχή του αποσπάται πολύ εύκολα με το παραμικρό ερέθισμα.
- Αποφεύγει δουλειές που απαιτούν πνευματική προσπάθεια.
- Δυσκολεύεται στη διαχείριση του χρόνου του και στην οργάνωση του χώρου του.
Ποια είναι τα συμπτώματα της παρορμητικότητας και υπερκινητικότητας;
- Δυσκολεύεται να καθίσει ήσυχα ακόμα και σε καταστάσεις που αυτό είναι απαραίτητο.
- Συχνά σηκώνεται από την καρέκλα του ή κινείται διαρκώς (χέρια, πόδια) και στριφογυρίζει στη θέση του.
- Δυσκολεύεται να συμμετέχει ήσυχα σε ομαδικές δραστηριότητες.
- Δεν περιμένει τη σειρά του, διακόπτει, ενοχλεί και πειράζει τους άλλους.
- Πριν σκεφτεί ενεργεί, πριν ακούσει ή διαβάσει την ερώτηση, απαντά.
- Δυσκολεύεται ν΄ακολουθεί κανόνες, να υπακούει σε εντολές και πολλές φορές κάνει πράγματα επικίνδυνα για τον εαυτό του.
- Δυσκολεύεται να ελέγξει τα συναισθήματά του, είναι εγωκεντρικός, εκρηκτικός και έχει ανώριμη συμπεριφορά.
- Μιλάει πολύ ακόμα και για θέματα που δεν ταιριάζουν με τη δραστηριότητα που κάνει εκείνη τη στιγμή και "πηδάει" από το ένα θέμα στο άλλο.
Τα συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ μπορεί να διαφέρουν σε αγόρια και κορίτσια:
Τα αγόρια είναι πιο πιθανό να είναι περισσότερο υπερκινητικά ενώ
τα κορίτσια μένουν πιο συχνά αδιάγνωστα, καθώς είναι κυρίως "ήσυχα" απρόσεκτα και ονειροπόλα.
Πότε μπορείτε να υποψιαστείτε ότι το παιδί σας έχει ΔΕΠ-Υ;
Αν παρατηρήσετε συστηματική απρόσεκτη ή παρορμητική – υπερκινητική συμπεριφορά που:
- διαρκεί πάνω από 6 μήνες.
- εμφανίζεται σε περισσότερα από ένα περιβάλλοντα (π.χ. σχολείο και σπίτι).
- προκαλεί προβλήματα στις σχέσεις του παιδιού με ενήλικες και συνομήλικους.
Τα συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ εμφανίζονται από την πρώιμη παιδική ηλικία και κάποια από αυτά ακολουθούν το άτομο ακόμα και στην ενήλικη ζωή του.
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΛΑΜΒΑΝΕΤΕ ΕΚΠΤΩΤΙΚΑ ΚΟΥΠΟΝΙΑ ΤΗΣ NESTLE ΚΑΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ.
Τι μπορώ να κάνω αν υποψιαστώ ότι το παιδί μου έχει ΔΕΠ-Υ;
Μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου με την έγκαιρη διάγνωση και το εξατομικευμένο πρόγραμμα παρέμβασης που θα ορίσει ο ειδικός (παιδοψυχίατρος ή ψυχολόγος).
Είναι σημαντική η ενημέρωση των γονέων και των δασκάλων σχετικά με τη διαταραχή και η αποδοχή της ως δυσκολία του παιδιού να ελέγξει τη συμπεριφορά του και όχι ως ανυπακοή ή κακή ανατροφή.
Απαιτείται συνεργασία του ειδικού με τους γονείς για την αντιμετώπιση των ανεπιθύμητων συμπεριφορών του παιδιού.
∙ Συνεργασία με τους δασκάλους για την αντιμετώπιση προβλημάτων συμπεριφοράς και μάθησης.
∙ Ατομική θεραπεία του παιδιού με στόχο την τροποποίηση της συμπεριφοράς του και την ανάπτυξη θετικής αυτοεκτίμησης.
∙ Ειδική διαπαιδαγώγηση στις περιπτώσεις που συνυπάρχει ειδική μαθησιακή δυσκολία ή δυσλεξία.
Από την σχολική ψυχολόγο Σοφία Λιώνη
Αν θέλετε να έρθετε σ΄επαφή με την ψυχολόγο στείλτε το mail σας : sofialioni@gmail.com
